نگاهی به فیلم سینمایی «علفزار»/ترسیم جامعه ایران به صورت «علفزاری» پُر از ناهنجاری­‌های اجتماعی

خبرگزاری فارس ـ گروه سینما: فیلم سینمایی «علفزار» عنوان اثری در «ژانر جنایی» است که با سوژه‌­ای ملتهب به «چهلمین جشنواره فجر» آمده است. اثری با «ژست اجتماعی» که در چرک­ترین و بی اخلاق­ترین بستر روایتی ممکن، مدعی بررسی پرونده‌­های جنایی واقعی است و این همه را در تیتراژ ابتدایی فیلم متذکر می­‌شود. اثری به شدت تلخ که البته از بازی­‌های روان و یکدستی برخوردار است و کارگردان فیلم اولی آن به خوبی توانسته مخاطب را در ۹۰ دقیقه بر روی صندلی سینما بنشاند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

فیلم سینمایی «علفزار» در فُرم سینمایی خود به عنوان اثری قابل قبول و تکنیکی ظاهر می‌­شود که کارگردان آن به درستی جایگاه دوربین را فهمیده و می­داند دوربین دقیقا چه کارکردی دارد و متوجه دوربین به مثابه یک مخاطب و ناظر شده است. اثری که این همه دقت و تلاش فنی را در جهت ترسیم «فلاکت مطلق انسان ایرانی» بکارگرفته و در این مسیر از همان ابتدا مخاطب را با شروع تکان دهنده خود به نوعی گیج نموده و مات در هضم تماشای صحنه­ای فجیع از اصابت تیر هوایی مامور جوان به یک پسربچه شش ساله و تصویرسازی از کیفیت پرت شدن او از بالای پشت بام خانه و جان دادن این کودک در وسط کوچه می­‌سازد.

البته ماجرای مامور قضایی و کشته شدن کودک در جریان دستگیری جوانی مضنون به جُرم تنها یک روایت فرعی سینمایی برای معرفی «امیرحسین بشارتی» به عنوان «بازپرس شعبه قضایی» است. شخصیتی که «پژمان جمشیدی» به خوبی توانسته او را برای مخاطب باورپذیر سازد. شخصیتی که در روزهای پایانی حضور خود در این شعبه قضایی با پرونده­ «تجاوز گروهی در یک باغ» مواجه می­شود که هر چه پیش می­رود پیچیده­تر و عجیب­تر می­شود. پرونده­ای با موضوع «تجاوز به عنف» که به نوعی می­تواند بازروایتی سینمایی از داستانی شبیه ماجرای صورت گرفته در ۲ خرداد سال ۱۳۹۰ هجری­شمسی در «خمینی شهر اصفهان» باشد. پرونده­ای که به جهت ابعاد قباحت زدای آن حتی در محیط­­های قضایی کشور هم باید به طور غیر علنی و با احتیاط به آن پرداخته شود و حالا فیلم سینمایی «علفزار» با اخذ مجوزهای قانوی لازم توانسته آن را بر روی پرده نقره و آن هم برای مخاطب عام به نمایش بگذارد.

قطعا ساخت اثری همچون فیلم سینمایی «علفزار» اگر چه در راستای پیگیری دستورالعمل‌های ابلاغی «نظام لیبرالیسم» و آن هم در قالب سندهایی همچون «سند ۲۰۳۰ یونسکو» از قابلیت توجیه برخوردار می­باشد؛ اما واقعیت آن است که مبتنی بر آموزه­های «سبک زندگی اسلامی و ایرانی» تولید اثری همچون «علفزار» را می­توان نمودی روشن از مصادیق «اشاعه فحشا» محسوب نمود. اثری متحورانه و به نحوی عُریان و به صورتی کاملا مستقیم به طرح موضوع «زنای محصنه» و «تجاوز گروهی» و «تجاوز به زن شوهر دار» و «زنازادکی» می­پردازد.

«اشاعه فحشا» تنها اقدام قابل تامل فیلم سینمایی «علفزار» نبوده و این اثر سعی دارد تا با طرح موضوعات هنجارشکنی که خیلی کم و به ندرت فرصت نمایش در سینمای ایران را پیدا کرده­اند؛ تصور خود از فلاکت انسان ایرانی را قاب گرفته و به خورد مخاطب سینمایی اثر بدهد. فلاکتی گسترده و همه­گیر که از منظر«علفزار» طبقات مختلف اجتماعی را شامل شده و به انحای مختلف به عنوان محصول حاکمیت دینی در کشور معرفی می­شود. حاکمیتی که سطوح مختلف جامعه را آنچنان دچار فلاکت ساخته که عملا هیچ راه برون رفت و خلاصی از آن وجود ندارد و جالب آنکه در تصویرسازی صورت گرفته در «علفزار» این فلاکت به سبب تعاقب نسلی قطعا در آینده فزونی می­‌اید.

پس اگر چه تمامی پرونده­های مطرح شده در فیلم سینمایی «علفزار» به سبب بازپرس مشترکشان از توجیه دراماتیک برخوردرا می­شوند؛ اما واقعیت آن است که پیوند دهند خطوط مختلف تعلیق «علفزار» کودکان ایران زمین می­باشند.آینده­سازانی که در این اثر یا در صورت وضعیت پسربچه‌ای ظاهر می­شوند که در ابتدای فیلم توسطِ ماموران و البته ناغافل کشته می‌شود و یا در کالبد دختر بچه‌ ولدالزنایی زیبا چهره و معصومی متجلی می­گردد که در انتها توسط بازپرس، شناسنامه‌دار می‌شود و یا طیف «آریو» پسرِ «سارا» را شامل می­شود که شاهد تجاوز به مادرش بوده و در نهایت پسرِ خودِ بازپرس «بشارتی» است که بیمار است و ...

شمس‌الدین حمیدیان

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: فیلم سینمایی علفزار فیلم سینمایی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۸۷۵۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پدر مددکاری اجتماعی ایران: تعطیل کردن نمایش خانگی دردی از بحران‌های اجتماعی دوا نمی‌کند

معضلات اجتماعی که دسته بزرگی از مسائل مختلف را در برمی‌گیرند، مدت‌هاست که به بخش گریزناپذیری از پرداخت به واقعیت‌ها تبدیل شده و انعکاس آن‌ها در فیلم و سریال‌ها از ملزومات شکل دادن به داستانی بر مبنای حقیقت محسوب می‌شود. اتفاقی که البته اغلب مورد نقد قرار گرفته و بخشی از شیوع همان معضلات به گردن آن انداخته می‌شود.   اما مصطفی اقلیما پدر مددکاری اجتماعی ایران، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه نظری خلاف این موضوع دارد و معتقد است که نباید بار همه مسائل را بر گردن فضایی مثل نمایش خانگی انداخت، فضایی که بی‌پرده‌تر، از آنچه در جامعه شاهدش هستیم می‌گوید.   اقلیما در گفتگو با جوان آنلاین، در خصوص دخیل بودن رسانه‌های مختلف از جمله شبکه نمایش خانگی در اشاعه معضلی مثل اعتیاد یا مصرف دخانیات که در برخی از آمار به آن اشاره می‌‎شود‏، بیان کرد: زمانی که از یک مسئله اجتماعی حرف می‌زنیم، باید حواسمان باشد که آن معضل یک روزه به وجود نیامده و اشاعه آن به دست کم چند سال زمان نیاز دارد. در واقع نمی‌توان گفت که، چون در فلان سریال بازیگری سیگار می‌کشد، پس او باعث افزایش مصرف دخانیات شده است، بلکه تمام این آثار معلولی از علت اصلی هستند.   او با تأکید به لزوم رفع علت هر معضلی از پایه و اساس آن افزود: در این چرخه اگر به عنوان مثال دزدی را گرفتند، نمی‌توان گفت، چون پلیس حواسش نبود، او دزد شده چرا که تبدیل یک انسان به فردی که دزدی می‌کند در یک لحظه اتفاق نمی‌افتد، بیکاری، گرانی و موارد دیگری هستند که به هم متصل‌اند و در نهایت باعث می‌شوند تا یک نفر دست به دزدی بزند.   در سوی دیگر اگر به من بگویند فردی دو سال است که درگیر اعتیاد شده، من آن را نمی‌پذیرم و مثلا اگر آن فرد ۲۲ ساله باشد، می‌گویم او ۲۲ سال است که اعتیاد دارد چرا که از بدو تولد او تا این سن موارد گوناگونی مثل شرایط اجتماعی، مدرسه، محیط، جامعه و ... در رشد او و سوق دادنش به این سمت دخیل بوده‌اند، تا جایی که او دیگر طاقت نیاورده و درگیر این جریان شده است. به همین دلیل است که قبل از ارائه هر آماری باید ریشه آن را پیدا و حل کرد.   عدم وجود آمار متقن هم یکی دیگر از مواردی بود که اقلیما با اشاره به آن گفت: هر کسی که درباره موضوعی آماری را ارائه داد، قابل قبول نیست و باید دلیل و مدرک داشته باشد چرا که در واقعیت ما به معنی واقعی کلمه آمار دقیقی از اشاعه معضلات مختلف نداریم.   در این میان هر فردی به خودش اجازه می‌دهد تا حرف بزند و آمار بدهد‏، جریانی که در کلِ مملکت ما اغلب به چشم می‌خورد و باعث شده تا هر کسی در هر فضایی پیرامون جریانی که تخصصش را ندارد، نظر بدهد.   مصطفی اقلیما پدر مددکاری اجتماعی ایران، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه   این جامعه‌شناس افزود: گاهی می‌گویند اگر جوانان گرایش بیشتری به سیگار و دخانیات پیدا کرده‌اند، به دلیل نمایش آن در سریال‌ها است، در صورتی که همانطور که اشاره کردم، این انعکاس معلول علت اصلی آن است. یک جوان سیگار می‌کشد، چون بیکار است‌‏، حوصله‌اش سررفته یا درگیر فشار‌های روانی شده که همین جامعه به آن وارد کرده است.   این قیاس هم مثل چسباندن عنوان افسردگی به هر بیماری است که حال خوبی ندارد.   جالب است بدانید هیچ روانشناس و روانپزشکی در زمینه افسردگی به معنای واقعی در ایران کار و تحقیق منسجم نکرده است و از طرفی به هرکسی که می‌گوید حالم خوش نیست، عنوان افسرده را می‌دهند!   این در حالی است که اتفاقا ما چندان افسرده واقعی نداریم، کسی که افسرده است نمی‌تواند بار‌ها با خانواده‌اش بحث کند یا حتی فعالیت خاصی داشته باشد، اما مثل خیلی از موارد‌‏، این عنوان یعنی افسردگی را به هرکسی که به دلایل مختلفی خوب نیست، اختصاص می‌دهند.   اقلیما با بیان اینکه نمی‌شود با پاک کردن صورت مسئله، جلوی مردم را گرفت، عنوان کرد: در ادامه همین جریان است که در خصوص فضایی مثل نمایش خانگی چنین آماری مطرح می‌شود تا بهانه‌ای باشد برای تعطیل کردن آن، اما نمی‌شود جلوی مردم و اشاعه معضلات اجتماعی را به این صورت گرفت و این اقدامات تنها دخالت در کار دیگری محسوب می‌شود.   ما در این موارد به علت‌ها فکر نمی‌کنیم و تنها معلول را می‌بینیم. می‌گوییم نمایش خانگی به بعضی بحران‌ها دامن می‌زند‏، پس باید آن را جمع کرد! غافل ازینکه با این اقدام مشکل را ده برابر کرده‌ایم، زیرا بعد این سوال به وجود می‌آید که اگر مردم این سریال‌ها را نبینند‏، پس چه چیزی را تماشا کنند؟ تلویزیونی را که هیچ برنامه‌ای ندارد و تنها معطوف به خبر و چند برنامه گفت‌‎و‌گو محور است یا ماهواره و رسانه‌های دیگر را؟   مردم نمایش خانگی و سریال‌ها را دنبال می‌کنند، چون قصه دارد و در جایی مثل تلویزیون این اتفاق وجود ندارد.   پدر مددکاری اجتماعی ایران در پایان خاطر نشان کرد: در تمام جوامع با مطرح کردن مشکلات به دنبال حل آن می‌روند‏، این اتفاقی است که باید به آن پرداخته شود نه آماری که در واقع وجود ندارد و یا دقیق و درست نیست. آمار باید برگرفته از تحقیقی مدون باشد نه اینکه بر مبنای نظر یک یا چند نفر شکل بگیرد و ارائه شود.   ما این شکل از آمار را نداریم، چون هزینه زیادی می‌طلبد و امروز استاد دانشگاه و محقق ما‏، راننده اسنپ شده، اما این بودجه در اختیارش قرار نمی‌گیرد، چون اگر بخواهد روی یک موضوع کار کند، باید هزینه زیادی صرف آن شود و وقتی این اتفاق نمی‌افتد، یک نفر صحبتی را مطرح می‌کند و دیگری با اعلام اینکه مثلاً شیوع اعتیاد را بررسی کرده‌ایم آن را مطرح می‌کند.   علاوه بر این ما با آسیب‌های زیادی دست و پنجه نرم می‌کنیم که همه و همه عامل شکل‌گیری معضلاتی مثل اعتیاد‏، بزهکاری و... می‌شوند. در این میان هم اغلب کسی پاسخگو نیست. کانال عصر ایران در تلگرام